Hoa oải hương - Nguồn gốc, ý nghĩa, cách trồng và chăm sóc hoa Lavender

I. Giới thiệu hoa oải hương

1. Nguồn gốc hoa oải hương

Hoa oải hương tên tiếng anh là Lavender, tên khoa học là Lavandula angustifolia, có xuất xứ từ vùng Địa Trung Hải và là loại thực vật thuộc chi oải hương (Lavandula), họ Hoa môi (Lamiaceae).

Hình ảnh hoa oải hương Lavender

Sau này, người La Mã mang theo loài hoa này đi khắp châu Âu khiến chúng trở nên phổ biến. Ngày nay, hoa có mặt ở hầu hết các quốc gia trên thế giới nhưng nổi tiếng nhất là những cánh đồng oải hương bất tận ở Pháp và Anh.

Cánh đồng hoa oải hương

2. Đặc điểm hoa oải hương

Cây oải hương có phần thân dài, màu ngả xám, phần lá không có cuống, mọc đối nhau và được phủ một lớp lông tơ mịn. Khi hoa nở sẽ có màu tím, ống hoa được sắp xếp liên tục vòng quanh cuống hoa. Khi hoa khô, màu sắc sẽ nhạt dần. Hoa oải hương mọc theo bụi và có mùi thơm nồng.

Bó hoa oải hương khô

3. Phân loại hoa oải hương

Ở khắp nơi trên thế giới đã tìm thấy được khoảng 47 loại hoa oải hương khác nhau. Tuy nhiên, rộng rãi và phổ biến nhất thì phải kể đến một số loài sau:

- Hoa oải hương True lavender: Lá màu xanh, dài từ 2-6cm và rộng tầm 4-6mm, thân mảnh và cao từ 40-100cm. Hoa có màu tím, hình bầu dục, mọc dài theo nhánh. Mùi thơm của hoa ngọt ngào, dễ chịu, êm ái.

Hoa oải hương True lavender

- Hoa oải hương Spike lavender: Lá thô và to, dài tầm 3-6cm và rộng từ 6-10mm, thân dài và hơi mảnh khảnh, chiều cao từ 50-120cm. Hoa mọc theo chùm ở ngọn hoa, màu tím nhạt và có mùi tựa tựa như khuynh diệp và oải hương kết hợp lại.

Hoa oải hương Spike lavender

- Hoa oải hương English lavender: Giống hoa đến từ Anh quốc có lá ngắn, búp hoa bám vào trên thân và có hình bầu dục.

Hoa oải hương English lavender

- Hoa oải hương Lavandin: Giống hoa đến từ Pháp được lai tạo giữa English Lavender và Spike Lavender. Lá cây thon dài, thân cây cứng cáp và cao từ 60-150cm. Hoa có màu tím hơi xanh, thường mọc dài, đều và có khoảng cách giữa các chùm hoa, có mùi nồng và mạnh.

Hoa oải hương Lavandin

- Hoa oải hương Spanish lavender: Giống hoa đến từ Bắc Phi khá khó trồng nhưng lại rất phù hợp với khí hậu Việt Nam. Loại hoa này thường được dùng để trưng bày do mùi hương nồng nàn mang lại.

Hoa oải hương Spanish lavender

4. Sự tích hoa oải hương

Ngày xưa, tại ngôi làng nhỏ yên bình tại vùng Provence - Pháp có hai đứa trẻ thường chơi đùa với nhau trên cánh đồng oải hương dưới chân đồi. Tại đây, cả hai đã hẹn ước sẽ cưới nhau khi lớn lên. Cô bé ngắt một cành hoa oải hương, tách đôi và cho vào hai chiếc lọ, mỗi người giữ một lọ.

Một ngày kia, cậu bé gặp tai nạn và phải ra nước ngoài chữa trị. 15 năm sau, cậu bé trở thành ca sĩ nổi tiếng nhưng lại quên đi những ký ức thuở nhỏ nên đã quyết định trở về làng quê cũ để tìm lại những kỷ niệm tuổi thơ.

Cô bé sau ngần ấy năm vẫn nuôi hy vọng một ngày nào đó cậu sẽ trở về nên mở một trang trại trồng hoa tại nơi có cánh đồng oải hương thơm ngát.

Vào một buổi chiều, họ vô tình gặp nhau mà không nhận ra nhau nhưng nhân duyên đã khiến hai người trở thành bạn bè. Họ kể cho nhau nghe về những câu chuyện trong cuộc sống. Chàng trai cho cô gái xem chiếc lọ oải hương luôn mang theo. Cô gái hạnh phúc vỡ òa vì sự chờ đợi của mình đã được đền đáp. Họ đến bên nhau và tình yêu cứ thế ngày càng bền vững.

Cho đến một ngày, cô gái mắc phải căn bệnh hiểm nghèo. Trước lúc ra đi, cô gái đưa cho chàng trai lọ thủy tinh của mình và nói: “Anh hãy giữ lấy chiếc lọ này, nhìn thấy nó như là thấy em, như vậy chúng mình sẽ được ở bên nhau mãi mãi”… Khi cô gái ra đi, chàng trai vẫn tiếp tục ở dưới chân đồi, trồng những bông hoa oải hương và không bao giờ quên được hình ảnh người con gái ấy.

5. Hoa oải hương là biểu tượng của nước nào?

Hoa oải hương là biểu tượng của vùng Provence, nước Pháp. Đến với cánh đồng hoa oải hương Provence, Pháp bạn sẽ ấn tượng với sự lãng mạn, mộng mơ và hương thơm quyến rũ của nó.

II. Ý nghĩa hoa oải hương

1. Ý nghĩa hoa oải hương trong tình yêu

Hoa oải hương còn được gọi là thảo dược tình yêu. Nó tượng trưng cho một tình yêu chung thủy sắc son, dù trải qua bao khó khăn, gian khổ vẫn ở bên nhau. Những bó hoa oải hương khô thường được treo trong phòng ngủ, vừa giúp thư giãn tinh thần, vừa mang đến sự may mắn, bình yên và hòa thuận cho gia đình.

2. Ý nghĩa hoa oải hương trong cuộc sống

- Hoa oải hương đại diện cho sự nhẹ nhàng, tinh tế của người con gái.

- Ngoài ra, hoa còn tượng trưng cho tình bạn trung thành, gắn bó.

- Ở một số nơi, người ta bỏ hoa oải hương vào tay những người phụ nữ sắp vượt cạn với quan niệm những bông hoa này sẽ mang đến sự can đảm và sức mạnh khi sinh nở.

Hoa oải hương mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp trong tình yêu và cuộc sống

III. Hoa oải hương có tác dụng gì?

1. Công dụng trong y học cổ truyền

- Trị đau đầu: Sử dụng lá hoặc hoa sấy khô dùng làm trà uống hàng ngày có tác dụng trong chữa trị bệnh đau đầu, suy nhược, cảm nắng…

- Trị mụn: Tinh dầu hoa oải hương được sử dụng cho người bệnh mắc bệnh mụn do bội nhiễm, dị ứng, vảy nến...

- Sát khuẩn vết thương: Trong thời chiến tranh, hoa oải hương được sử dụng để kháng viêm, khử trùng, giảm đau và làm dịu, sát trùng vết thương.

- Bào chế thuốc: Ngoài các tác dụng trên thì hoa oải hương có thể bào chế làm kháng sinh, chống nấm, thuốc điều trị phỏng, cháy nắng, ngừa sẹo.

Người Hy Lạp cổ đại đã sử dụng hoa Lavender nhằm giúp chữa chứng mất ngủ và đau lưng.

Người cổ đại đã dùng hoa oải hương như một loại thảo dược chữa bệnh

2. Công dụng trong đời sống hiện đại

- Trang trí: Vẻ đẹp đằm thắm của hoa oải hương thích hợp để trang trí trong nhiều không gian từ phòng khách, phòng ngủ, phòng làm việc đến các sự kiện đặc biệt như sinh nhật, lễ cưới…

- Xua đuổi, ngăn chặn côn trùng: Không chỉ có tác dụng trang trí, hoa oải hương còn có tác dụng đuổi côn trùng với mùi hương dịu nhẹ.

- Giúp ngủ ngon: Hoa oải hương được khuyên nên dùng cho những người bị mất ngủ hoặc mắc các rối loạn về giấc ngủ. Nhiều người thường nhồi hoa vào gối hoặc sử dụng tinh dầu để giúp họ dễ ngủ và ngủ ngon hơn.

- Dùng trong các phương pháp trị liệu bằng dầu thơm: Hương thơm từ tinh dầu oải hương có thể giúp bình tĩnh và giữ gìn sức khỏe của bạn. Một nghiên cứu cho thấy xoa dầu có chiết xuất hoa oải hương, cùng với hoa hồng và cây xô thơm, có thể làm giảm đau bụng trong chu kỳ kinh nguyệt.

- Là nguyên liệu làm đẹp tuyệt vời: Nụ hoa có thể dùng làm túi đắp mặt nạ, đem lại làn da sáng bóng, mịn màng và khỏe mạnh. Nếu bạn muốn thư giãn, hãy cho ít nụ oải hương khô pha với nước muối loãng và cho vào bồn tắm. Phương pháp này giúp làm sáng da và cung cấp những dưỡng chất và độ ẩm tự nhiên cho da.

- Làm nước hoa: Mùi hoa oải hương rất dễ chịu nên đã trở thành một lựa chọn phổ biến cho các dòng nước hoa. Nó được pha chế cùng với nhiều loại tinh dầu khác như tinh dầu bạc hà, tinh dầu hương thảo, tinh dầu chanh hoặc các loại tinh dầu thuộc họ cam quýt hay cũng được kết hợp với cây đinh hương, gỗ cây tuyết tùng, cây xô thơm, cây phong lữ, cây hoắc hương…

- Ứng dụng trong thực phẩm: Để tạo hương thơm cho những chiếc bánh ngọt, người ta nghiền nát hoa oải hương cho vào bột làm bánh. Đây là cách phổ biến mà người phương Tây hay sử dụng để tạo ra những chiếc bánh ngọt bắt mắt và thơm ngon.

Hoa oải hương được sử dụng phổ biến trong ẩm thực

Người ta cũng thường cho oải hương vào nước ấm, pha thêm 1 chút đường thì đã có ngay một tách thơm ngát.

Hương vị oải hương cũng được sử dụng trong các món pha chế như cocktail, trà sữa…

IV. Cách trồng hoa oải hương ở Việt Nam

Bởi đây là loài hoa có nguồn gốc từ Địa Trung Hải, cho nên trước khi trồng hoa thì bạn cần phải có sự chuẩn bị kỹ càng nhằm giúp hoa có thể phát triển và sinh trưởng trong điều kiện thời tiết ở Việt Nam.

1. Lựa chọn hạt giống hoa oải hương

Cần chọn hạt giống phù hợp nhất với điều kiện khí hậu tại khu vực mà bạn đang sinh sống. Bạn có thể tìm mua những loại hạt giống hoa Oải hương ở những cửa hàng chuyên bán hoặc nhập trực tiếp từ nước ngoài. Tuy nhiên, bạn nên lựa chọn những giống hoa phù hợp với điều kiện thời tiết Việt Nam như: English Lavender, Lavandin, Lavender Spanish.

2. Lựa chọn đất trồng

Hoa Lavender nảy nở tốt với loại đất có độ pH khoảng 6-6,5 trở lên; bởi đây là loại đất có tính kiềm cao hoặc hơi trung tính. Ngoài ra đất trồng cần có độ tơi xốp tốt, thoáng khí và có khả năng thoát nước dễ dàng. Bên cạnh đó bạn cũng cần chọn loại chậu có lỗ ở đáy hoặc xung quanh để tăng cường khả năng thoát nước.

3. Thời điểm trồng

Hoa Lavender thích hợp nhất để trồng trong khoảng nhiệt độ từ 18-25 độ C. Do đó ở Đà Lạt hoặc Sapa là hai nơi có thể trồng được loài hoa này dễ dàng. Với các tỉnh ở khu vực phía Bắc nên chọn tháng 9-11 để bắt đầu gieo hạt, còn khu vực phía Nam nên từ tháng 11 trở đi.

4. Gieo hạt

Trước khi gieo, bạn cần ngâm hạt giống mới mua về ít nhất 12 tiếng đồng hồ để hạt có thể nảy mầm nhanh chóng khi trồng. Kế đến bạn cho hạt giống trộn với chất Gibberellin trong vòng 2 tiếng để kích thích hạt phát triển. Cuối cùng, đem hạt giống đã được chuẩn bị gieo xuống đất đã cày xới cho tơi rồi lấp đất lại, phủ lên trên một lớp cỏ sạch hoặc xơ dừa để giữ ẩm cho đất.

5. Chăm sóc hạt giống

Luôn đảm bảo đất có độ ẩm ổn định để giúp hạt giống nhanh nảy mầm và tạo cây non. Tuy nhiên cũng không nên để đất quá ẩm ướt có thể khiến các loại nấm mốc phát triển gây hại cho hoa.

6. Chuyển cây non vào chậu

Sau khi hạt giống nảy mầm và tạo thành cây non, có chiều cao khoảng 5-10cm thì bạn hãy tiến hành chuyển cây non vào chậu để hoa Lavender có thể sinh trưởng và phát triển tốt hơn. Đặt chậu cây tại vị trí có ánh sáng để giúp cây có thể quang hợp.

V. Kỹ thuật chăm sóc hoa Lavender giúp hoa bền lâu

1. Nước tưới

Rễ cây hoa Oải hương không thích giữ nước, do đó không nên tưới quá thường xuyên cho cây mà chỉ cần 1 tuần/lần là đủ. Nên sắp xếp một ít giá thể trồng trong chậu để tăng khả năng giữ ẩm. Nên tưới cây vào thời điểm mát mẻ nhất trong ngày như sáng sớm hoặc chiều tối.

2. Nhiệt độ

Hoa Lavender phát triển tốt nhất ở nhiệt độ từ 15-25 độ C, do đó nếu để cây trong môi trường nóng trên 25 độ có thể khiến cành và lá hoa đổi màu.

3. Ánh sáng

Hoa Oải hương cần ánh sáng để phát triển, mỗi ngày bạn nên cho chậu cây đứng dưới ánh nắng mặt trời khoảng vài tiếng. Tránh để cây đứng cả ngày trực tiếp dưới ánh nắng bởi như vậy sẽ làm mất độ ẩm và khiến cây nhanh bị héo.

4. Bón phân

Đây là loài thực vật chịu khắc nghiệt tốt cho nên không cần thiết phải bón phân cho cây trừ khi đất trồng là loại đất kém dinh dưỡng. Tốt nhất bạn nên bón lót một lần tại thời điểm khi hạt giống nảy mầm thành cây non hoặc rắc bột phân bón mỗi 3 tháng/lần.

5. Cắt tỉa

Cắt tỉa hoa Oải hương khoảng 1 năm/lần để hoa có điều kiện phát triển tốt hơn, loại bỏ cành lá yếu, vàng héo để giúp cây khỏe mạnh và cho ra hoa đẹp. Chỉ nên tiến hành cắt tỉa khi hoa bắt đầu héo tàn để chuẩn bị cho vụ hoa sau.

6. Thu hoạch

Khi cành hoa đạt chiều cao cần thiết và hoa bắt đầu chớm nở bông là bạn đã có thể thu hoạch được rồi. Tránh thu hoạch khi hoa đã nở hết vì như thế sẽ không để hoa được lâu khi trưng bày trong phòng.

VI. Những lưu ý khi trồng hoa Oải hương Lavender

- Thường xuyên đem hoa đi tắm nắng tự nhiên ít nhất 6 giờ mỗi ngày. Trong trường hợp bạn đặt cây ở gần cửa sổ thì nên xoay chậu mỗi ngày để cây phát triển đều.

- Cần đất tơi xốp giúp lưu thông không khí tốt và thoát nước tốt hơn. Bạn có thể vun phần gốc hoa Oải hương cho lên cao để tạo điều kiện thoát nước.

- Không nên tưới quá thường xuyên để tránh tình trạng úng rễ cây. Chỉ nên duy trì tưới cây mỗi 7-10 ngày/lần là đủ.

- Không bón hoặc chỉ cần bón phân 1 lần mỗi năm vì hoa Lavender dễ phát triển không dựa nhiều vào phân bón.

- Cần thay chậu ít nhất mỗi năm 1 lần, mỗi lần thay cần chậu rộng hơn để giúp hoa có thể phát triển lớn và đẹp hơn.

VII. Mua hoa oải hương ở đâu? Giá bao nhiêu?

Bạn có thể tìm mua hoa oải hương chất lượng chuẩn Pháp tại những cửa hàng hoa cảnh uy tín ở gần nơi sinh sống hoặc tìm trên những sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada.

Giá tham khảo: khoảng 300.000-1.000.000 đồng/bó tùy theo số lượng và kích cỡ.

Một số hình ảnh đẹp về hoa oải hương