Uống rượu chuối hột, thanh niên nôn 3 ngày đêm, phải lọc máu cứu thận

Anh T.H.V. đau đầu dữ dội, choáng váng nhưng nghĩ say rượu, được bác sĩ BVĐK Tâm Anh TP.HCM phát hiện ngộ độc cồn công nghiệp, rơi vào suy thận.

Sau 2 ngày lọc máu và điều trị tích cực, anh T.H.V. (30 tuổi, TP.HCM) tỉnh táo, hết đau đầu, không còn nhìn mờ… và được xuất viện. Trở về ăn Tết cùng gia đình, anh V. trăn trở: “Từ nay tôi không dám uống rượu nữa. Thật may vì vẫn còn được sum họp cùng gia đình”.

Trước đó 2 ngày, vào lúc 7h sáng 10/1, anh V. được vợ là chị N.T.M. (28 tuổi) đưa đến khoa Cấp cứu, BVĐK Tâm Anh TP.HCM trong tình trạng nôn ói, lừ đừ, mắt nhìn mờ. Chị M. cho biết 3 ngày trước chồng chị mua rượu ngâm với chuối hột để chuẩn bị vui Tết Quý Mão 2023 cùng bạn bè. Vài ngày trước, anh uống thử 1 ly khoảng 20ml. Sau khi uống, anh đau bụng, nôn liên tục 3 ngày đêm. Mỗi lần ăn cháo hay bất kỳ món gì, anh đều nôn ra.

Tiếp nhận người bệnh, bác sĩ CKII Lê Hồng Hải nghĩ ngay đến khả năng bệnh nhân bị ngộ độc rượu công nghiệp methanol (còn gọi rượu methylic). Lập tức, người bệnh được chỉ định xét nghiệm máu, phân tích nước tiểu… Đúng như dự đoán, kết quả ghi nhận khí máu động mạch giảm còn 7.15 (bình thường 7.35 - 7.45). Đồng thời, định lượng Creatinin tăng 146mmol/L (bình thường 59-104mmol/L), Kali máu tăng 6.75 mmol/L (bình thường 3.5 - 5.1 mmol/L).

“Anh V. bị nhiễm toan chuyển hóa nặng, suy thận cấp do uống nhầm rượu pha cồn công nghiệp. Người bệnh được lọc máu ngay lập tức để tránh chuyển biến xấu dẫn đến tổn thương não, mù mắt, tử vong” - bác sĩ Hải nhận định.

Người bệnh tiếp tục được chuyển đến khoa Hồi sức Cấp cứu (ICU) để lọc máu và theo dõi sát sức khỏe. Sau 2 ngày, anh V. khỏe, tỉnh táo, mắt không còn nhìn mờ, ăn uống không bị nôn.

Bác sĩ Hải cho biết, ngộ độc rượu xảy ra khi một người uống quá nhiều rượu ethanol (dân gian gọi là rượu thật) trong thời gian ngắn hoặc uống rượu kém chất lượng có chứa độc chất methanol (cồn công nghiệp, dân gian thường gọi rượu giả). Ngộ độc rượu là một trong những nguyên nhân gây rối loạn tâm thần, tai nạn giao thông, tử vong,…

Khi vào cơ thể, rượu methanol nhanh chóng được hấp thu qua ruột, da vào phổi. Chúng chuyển hóa chậm ở gan và oxy hoá thành formaldehyde và axit fomic gây độc cho tế bào. Rượu methanol gây toan chuyển hóa, mù lòa, tổn thương thần kinh, co giật, thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu lọc máu kịp.

Tùy thuộc vào lượng cồn công nghiệp uống vào cơ thể nhiều hay ít mà biểu hiện ngộ độc xảy ra nhanh hay chậm. Triệu chứng ngộ độc cồn công nghiệp thường xuất hiện trong vòng 30 phút sau khi uống. Nạn nhân thường đau đầu dữ dội, chóng mặt, sau đó chồn bồn, buồn nôn liên tục. Từ 12-24 giờ sau khi uống, nạn nhân nhìn mờ, nhìn đôi, sợ ánh sáng, đau mắt.

Nếu bị ngộ độc nặng, người bệnh có thể bị xuất huyết hoặc nhồi máu nhân bèo (tổ chức chất xám của não), đồng tử phản ứng kém với ánh sáng, tụt huyết áp, giãn mạch, suy tim, ngừng thở. Với rượu methanol, chỉ cần uống 5-15ml có thể gây ngộ độc nặng, 15ml trở lên gây mù lòa, 30ml có thể gây tử vong.

Bác sĩ Hải cảnh báo, dịp Tết Nguyên đán với nhiều bữa tiệc cùng lượng tiêu thụ bia, rượu, tăng cao. Người dân nên hạn chế uống rượu bia, vui Tết lành mạnh. Khi uống, cần mua ở nơi uy tín, biết rõ nguồn gốc, tem, nhãn công bố tiêu chuẩn chất lượng. Nếu bị nhức đầu dữ dội, buồn nôn liên tục sau khi uống rượu, cần đến bệnh viện để cấp cứu ngay. Nếu chậm trễ, có thể ảnh hưởng đến mắt, não bộ… việc cứu chữa rất khó khăn.