Ngũ cốc là thành phần không thể thiếu trong bữa ăn hằng ngày. Đại diện trên không chỉ giúp cung cấp chất sống để xây dựng tế bào và năng lượng cho các hoạt động sống mà còn đem đến nhiều tác dụng tuyệt vời khác. Bạn sẽ nhìn rõ điều đó khi tìm hiểu về các loại hạt ngũ cốc tốt cho sức khỏe được Nhà thuốc Long Châu giới thiệu ngay sau đây.
Ngũ cốc là gì?
Khi phân tích theo nghĩa gốc, ngũ cốc là từ dùng để chỉ 5 loại hạt giàu giá trị dinh dưỡng và được sử dụng phổ biến. Một số ý kiến cho rằng chúng bao gồm 5 đại diện: Gạo nếp, gạo tẻ, lúa mì, các loại đậu và vừng. Một số khác lại khẳng định khái niệm ngũ cốc liên quan mật thiết đến 5 loại lương thực thiết yếu: Lúa, ngô, khoai, sắn và các loại đậu.
Tuy nhiên hiện nay, ngũ cốc được hiểu theo nghĩa thoáng hơn. Theo đó, tất cả các loại hạt dùng làm lương thực đều có thể gọi là ngũ cốc. Theo cách nhìn mới này thì rất nhiều đại diện khác cũng được “xướng tên”, bao gồm yến mạch, kê, cao lương, kiều mạch,...
Các loại hạt ngũ cốc tốt cho sức khỏe
Nếu bạn đang tìm kiếm các loại hạt ngũ cốc tốt cho sức khỏe thì đừng bỏ qua những lựa chọn vàng dưới đây:
Yến mạch
Đây là loại ngũ cốc được nhiều chuyên gia dinh dưỡng đánh giá cao. Chúng rất giàu chất xơ, magie, sắt, vitamin nhóm B, mangan, selen, photpho và nhiều vi chất thiết yếu khác. Chính vì lượng dưỡng chất dồi dào này mà yến mạch đem đến nhiều tác dụng tích cực cho sức khỏe. Nổi bật là khả năng phòng chống ung thư, bảo vệ tim mạch, điều hòa đường huyết, tăng cường trí nhớ, chống táo bón, làm đẹp da và giảm cân lành mạnh.
Yến mạch có mùi thơm nhẹ, vị dễ ăn nên bạn có thể sử dụng bột yến mạch theo nhiều cách khác nhau: Pha với nước hoặc sữa, phết lên trái cây tươi, làm bánh, trộn cùng sữa chua,...
Gạo lứt
Không phải ngẫu nhiên mà gạo lứt lại có mặt trong danh sách các loại hạt ngũ cốc tốt cho sức khỏe. Đại diện này được xếp vào nhóm ngũ cốc nguyên cám, rất giàu chất xơ và vitamin nhóm B nên cực tốt cho chức năng của hệ thần kinh.
Không những vậy, lượng chất chống oxy hóa trong gạo lứt cũng không hề ít ỏi chút nào và sự góp mặt của thành phần này đã đem đến tác dụng hạ mỡ máu, điều hòa huyết áp của chúng. Ngoài ra, nhiều nghiên cứu cũng chứng minh rằng việc “làm bạn” với gạo lứt sẽ giúp chúng ta kiểm soát tốt đường huyết, bảo vệ lợi khuẩn đường ruột và phòng chống táo bón.
Cao lương
Cao lương là loại ngũ cốc phổ biến ở khu vực Châu Phi và Châu Á. Đại diện này không chứa gluten, một thành phần gây kích ứng hệ tiêu hóa. Vậy nên chúng có tác dụng rất tích cực trong việc ngăn ngừa và điều trị hội chứng ruột kích thích, celiac, tự kỷ và ADHD.
Ngoài ra, do giàu tannin và các enzyme cản trở quá trình tiêu hóa tinh bột nên cao lương còn là lựa chọn hàng đầu dành cho bệnh nhân tiểu đường. Chưa hết, trong loại ngũ cốc này có chứa nhiều axit phenolic, flavonoid - những hoạt chất giúp ngăn ngừa quá trình oxy hóa, giảm căng thẳng, chống viêm và giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư, đặc biệt là ung thư hắc sắc tố.
Lúa mạch
Trong các loại ngũ cốc thì lúa mạch đứng đầu bảng về lượng chất xơ tích hợp. Điều đáng nói là hầu hết lượng chất xơ có trong lúa mạch đều tồn tại dưới dạng hòa tan nên chúng giúp hỗ trợ tiêu hóa và kiểm soát cholesterol máu cực hiệu quả.
Bên cạnh đó, lúa mạch nguyên hạt cũng hàm chứa một lượng lớn chất chống oxy hóa, khoáng chất và vitamin. Vậy nên việc sử dụng chúng thường xuyên sẽ giúp sức khỏe tổng quát của bạn được nâng lên thấy rõ.
Kiều mạch
Kiều mạch rất giàu đạm, xenlulozo và vitamin B. Chúng được biết với nhiều tác dụng tích cực cho sức khỏe như: Làm sáng mắt, giảm mỡ nội tạng, chữa viêm ruột cấp, giảm thiểu các vấn đề da liễu, điều hòa huyết áp, ổn định đường huyết,... Khi sử dụng kiều mạch, bạn có thể nấu cháo, làm bánh kếp, trộn salad hoặc chế biến thành mì soba.
Đặc biệt, tương tự như cao lương, loại ngũ cốc này không chứa gluten nên không tiềm ẩn nguy cơ dị ứng và thân thiện đối với mọi đối tượng người dùng.
Gạo hoang dã
Loại ngũ cốc này không có nguồn gốc từ lúa, chúng có xuất xứ từ một loài thực vật thủy sinh, thường mọc dại ven đường và rất phổ biến ở Hoa Kỳ. Nghiên cứu cho thấy lượng chất xơ và chất đạm trong gạo hoang dã cao gấp đôi gạo lứt. Đặc biệt, tốc độ hấp thụ đường vào máu của đại diện này cũng thấp nhất trong tất cả các loại gạo. Vậy nên nếu đưa chúng vào khẩu phần ăn thì bạn có thể kiểm soát tốt nồng độ đường huyết của mình.
Ngoài ra, gạo hoang dã còn tích hợp nhiều photpho, kẽm, axit folic, vitamin B6,... nên rất có lợi cho sức khỏe tim mạch và giúp hỗ trợ quá trình điều chỉnh cân trọng.
Hạt kê
Mangan là thành phần được nhắc đến nhiều nhất của hạt kê. Chất khoáng quan trọng này giúp tăng cường sức khỏe của não bộ và hệ xương nên nếu bạn thường xuyên sử dụng loại ngũ cốc nói trên, chức năng thần kinh và vận động sẽ được cải thiện từng ngày.
Ngoài ra hạt kê còn rất giàu hợp chất phenolic, một nhóm chất chống oxy hóa giúp dọn sạch gốc tự do, giải độc và loại bỏ kim loại nặng. Đặc biệt, lượng magie dồi dào trong hạt kê mang đến tác dụng hạ huyết áp và giảm nguy cơ đột quỵ, đau tim. Đó là chưa kể đến khả năng phòng chống ung thư nhờ sự hiện diện của lignans có trong loại ngũ cốc này.
Diêm mạch
Thêm một loại ngũ cốc không chứa gluten khác góp mặt trong danh sách đang xét, đó chính là diêm mạch. Đại diện có xuất xứ Nam Mỹ này hàm chứa nguồn protein cực dồi dào, ngoài ra chúng còn rất giàu vitamin B1, photpho, chất xơ, magie và axit folic. Vậy nên diêm mạch có thể hỗ trợ điều trị hoặc ngăn ngừa các bệnh lý tim mạch, tiểu đường và béo phì.
Hạt diêm mạch có lớp saponin mang vị đắng bao ngoài nên khi chế biến, bạn hãy loại bỏ chúng bằng cách rửa sạch, sau đó dùng làm salad, nấu súp hoặc cho vào các món xào.
Sử dụng ngũ cốc như thế nào là đúng cách?
Khi sử dụng ngũ cốc, để phát huy tối đa những lợi ích của chúng, bạn cần chú ý đến những điểm quan trọng sau:
- Ưu tiên ngũ cốc nguyên hạt, nguyên cám vì chúng rất giàu chất xơ và vitamin nhóm B.
- Nếu dị ứng với các loại hạt chứa gluten thì bạn chỉ nên sử dụng ngũ cốc không chứa thành phần nói trên.
- Hạn chế việc cho thêm quá nhiều chất béo, muối, đường,... khi chế biến hạt ngũ cốc vì điều này có thể gây phản tác dụng.
- Không đun nấu ở nền nhiệt quá cao vì như vậy sẽ làm biến tính vitamin và các chất chống oxy hóa hàm chứa bên trong ngũ cốc.
- Không lạm dụng ngũ cốc, bạn chỉ nên dùng với lượng và tần suất hợp lý.
Trên đây là những chia sẻ của Nhà thuốc Long Châu về các loại hạt ngũ cốc tốt cho sức khỏe và sắc vóc của bạn. Hãy lưu lại thông tin bổ ích này và sử dụng luân phiên các loại ngũ cốc nói trên để khai thác triệt để những công dụng tuyệt vời của chúng.
Xem thêm:
- Những loại thực phẩm giàu chất xơ mà bạn nên biết
- Dầu ăn nào tốt cho sức khỏe? Một số lưu ý khi sử dụng dầu ăn